اقتصاد دانش بنیان

درباره ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان هوایی و هوانوردی

دورخيز براي تبديل شدن به قطب منطقه

از زماني انسان ها دريافتند مي توانند با دانش خود به نيروي جاذبه  زمين غلبه کنند و روياي پرواز در آسمان را تحقق بخشند، فناوري هاي هوايي به يکي از ارزشمندترين فناوري هاي هر کشوري بدل شد. کشور ما، ايران، نيز سال هاست که در تلاش است در اين راستا گام هاي جدي بردارد و دانش هوايي را در اين سرزمين بومي کند.

بنابراين در راستاي تحقق بخشيدن به چشم انداز 1404 نظام جمهوري اسلامي ايران در حوزه هوايي و فضايي، «سند پيشرفت و ره نگاشت بخش هوافضاي کشور»، در قالب چهار کميته اصلي هوايي، هوانوردي، فضايي و حوزه دفاعي هوافضا متشکل از 27 کارگروه تخصصي و با مشارکت و اجماع بيش از 450 نفر از خبرگان و نخبگان متشکل از نمايندگان نهادهاي مرتبط با اين بخش تدوين شد.

به منظور پياده سازي طرح مذکور و جامه عمل پوشاندن به اهداف کلان اين طرح، مسئوليت اجرايي کردن آن به دو نهاد معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري و سازمان فضايي واگذار شد. 

معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري با توجه به اهداف و وظايف کلان خود که شامل: ارتقاء  اقتدار ملي، توليد ثروت و افزايش كيفيت زندگي مردم از طريق افزايش توانمندي هاي فناوري و نوآوري در كشور، ارتقاء «نظام ملي نوآوري» و تكميل مؤلفه ها و حلقه هاي آن، توسعه «اقتصاد دانش بنيان» از طريق هماهنگي و هم افزايي بين بخشي و بين دستگاهي، ارتقاء ارتباط «دانش» با «صنعت» و «جامعه» و تسهيل تبادلات بين بخش هاي عرضه و تقاضاي فناوري و نوآوري، تجاري سازي دستاوردهاي فناوري و نوآوري و توسعه شركت هاي دانش بنيان، توسعه فناوري هاي راهبردي و اولويت دار ملي مطرح در نقشه جامع علمي کشور و اعتلاي ارتباطات بين المللي علمي، فناوري و نوآوري و توسعه ديپلماسي علمي و فناوري مي شود و با توجه به دانش‎بنيان بودن فعاليت هاي بخش هوايي و هوانوردي و بازار اين حوزه با ويژگي‎ها و شرايط خاص آن، به شکل‎گيري ستاد هوايي و هوانوردي همت گمارد و پس از بررسي‎هاي به عمل آمده، اين ستاد در قالب «ستاد توسعه فناوري و صنايع دانش بنيان هوايي و هوانوردي» تعريف شد.

ستاد توسعه فناوري و صنايع دانش بنيان هوايي و هوانوردي وظيفه سياست گذاري اجرايي، راهبري، هماهنگي و ايجاد ارتباطات بين دستگاهي لازم براي گسترش فناوري و صنايع دانش بنيان در حوزه هوايي و هوانوردي در چارچوب سند جامع توسعه هوافضاي کشور را بر عهده دارد.

هيئت امناي اين ستاد عبارتند از: معاون علمي و فناوري رياست جمهوري (رئيس ستاد)، دبير ستاد به انتخاب رئيس ستاد (دکتر منوچهر منطقي)، وزير علوم، تحقيقات و فناوري يا يکي از معاونين وي، وزير دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح يا معاون وي (رئيس سازمان صنايع هوايي نيروهاي مسلح يا معاون ديگر به انتخاب وزير)، وزير راه و شهرسازي يا معاون وي (رئيس سازمان هواپيمايي کشوري يا معاون ديگر به انتخاب وزير)، وزير صنعت، معدن و تجارت يا يکي از معاونين وي، رئيس مرکز همکاري هاي فناوري و نوآوري رياست جمهوري، نماينده ستاد راهبري اجراي نقشه جامع علمي کشور و سه نفر از صاحب نظران حوزه هوايي و هوانوردي با حکم رئيس ستاد که حداقل يک نفر از آنان از اعضاي هيئت علمي باشند.

اهداف کلان ستاد

الف- اهداف کلان حوزه هوايي و هوانوردي

1- تبديل شدن به قطب منطقه اي و داراي جايگاه برجسته جهاني با استفاده از توان علمي و فناوري دانشگاه ها و مراکز علمي و صنعتي در: توسعه طراحي و توليد هواپيماهاي جت منطقه اي 100 و 150 نفره و هواپيماهاي هوانوردي عمومي متناسب با نيازهاي کشور و بازار جهاني، طراحي و توليد بالگرد متوسط و نيمه سنگين، خدمات تعمير و نگهداري و ارتقاي هواگردها، طراحي و توليد موتور ميني توربوجت، توربوفن سبک، توربوفن سنگين و توربو کمپرسورهاي گازي با ظرفيت يک الي ده مگاوات، طراحي، توسعه و ساخت سيستم هاي اويونيک و توليد علم و فناوري و تربيت منابع انساني

2- حضور موثر در هوانوردي جهاني با تبديل فرودگاه بين المللي امام خميني به دومين  قطب هوانوردي در منطقه

3- ايجاد ظرفيت هاي سخت افزاري و نرم افزاري جهت تحقق ترافيک هوايي 50 ميليون مسافر و 550 هزار تن  بار داخلي و 50 ميليون  مسافر و 950 هزار تن  بار در سطح بين المللي و ترانزيت

4- دستيابي به استانداردها و شاخص هاي ايمني و کيفيت خدمات پروازي در سطح بالاتر از ميانگين جهاني

ب- راهبردهاي کلان حوزه هوايي و هوانوردي

1- انسجام بخشي، ساماندهي و تنظيمات نهادي در راستاي جلوگيري از موازي کاري

2- ارتقاي کارايي و هم افزايي نهادها و تناسب بين ماموريت ها و اختيارات با رعايت تفکيک متوليان امور سياست گذاري، اجرا و نظارت از يکديگر

3- تسهيل فضاي کسب و کار و ارائه مشوق هاي لازم براي حضور حداکثري بخش خصوصي و فراهم نمودن بستر لازم براي ايجاد صنايع و شرکت هاي دانش بنيان در حوزه فناوري هوايي

4- حمايت هدفمند از فعاليت هاي آموزشي و پژوهشي و قطب هاي علمي مورد نياز برنامه هاي هوايي و هوانوردي

5- توسعه و تکميل زنجيره تامين قطعات، تعميرات، نگهداري، عمليات و ارتقا با اتکا به بخش خصوصي

6- بهره گيري از طرح هاي مبتني بر پايه هاي مشترک در توسعه زيرسامانه ها

7- ايجاد رقابت سازنده در ارتقاي کيفيت بين شرکت هاي فعال در عرصه هوانوردي

8- شبکه سازي در فرايندهاي تحقيق و توسعه در سطح دانشگاه ها و مراکز تحقيقاتي و توليد در سطح ملي و بين المللي با تاکيد بر شکل دهي زنجيره ارزش

9- استفاده اقتصادي و بهره ور از آسمان کشور با بازنگري در مسيرهاي پروازي، به خصوص مسيرهاي ترانزيتي

10- توسعه هدفمند همکاري ها و تعاملات علمي، فناورانه و نوآورانه منطقه اي و بين المللي و حضور موثر در مجامع جهاني و نهادهاي تاثيرگذار بين المللي مرتبط

11- ايجاد و استقرار سيستم جامع مديريت ايمني

12- پياده سازي سيستم هاي نوين مديريت ترافيک هوايي

13- توسعه خدمات هوانوردي عمومي با استفاده حداکثري از بخش خصوصي

اين ستاد ذيل کميته هاي سياستگذاري (توسعه هوانوردي عمومي، سيستم هاي نوين ترافيک هوايي، هواپيماي تجاري، بالگردهاي تجاري، پهپاد و موتور)، کارگروه هاي تخصصي (اويونيک، نرم افزارهاي هوايي، استاندارد پرواز و زنجيره ارزش و توسعه صادرات) و کميته تخصصي پايش سند راهبردي هوافضا، از شرکت هاي دانش بنياني که در اين راستا فعاليتي داشته باشند، حمايت هاي لازم را به عمل مي آورد.

منبع: مجله دانش بنیان